Paweł Steller (1895-1974)
Grafik, malarz, rysownik, przedstawiciel realizmu; studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie (u W. Skoczylasa i S. Noakowskiego); w czasie I wojny światowej walczył w wojsku austriackim, w l. 1918-21 służył w wojsku polskim; mieszkał i tworzył w Katowicach. Prasa francuska nazwała go „polskim Dűrerem”, a polska – „śląskim Skoczylasem”; uprawiał...
Życiorys
Grafik, malarz, rysownik, przedstawiciel realizmu; studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie (u W. Skoczylasa i S. Noakowskiego); w czasie I wojny światowej walczył w wojsku austriackim, w l. 1918-21 służył w wojsku polskim; mieszkał i tworzył w Katowicach. Prasa francuska nazwała go „polskim Dűrerem”, a polska – „śląskim Skoczylasem”. Podczas II wojny światowej pomagał uciekinierom z Oświęcimia; w 1945 został wywieziony na Syberię, wrócił w 1946; uprawiał techniki metalowe, litografię, linoryt, a zwłaszcza drzeworyt sztorcowy (teki: Górny Śląsk, 1933; Śląsk Cieszyński, 1934; Typy polskie, 1939); realizował portrety (Baca z Beskidu Śląskiego, 1936; Chłopka z okolic Cieszyna. Gaździnka, 1936), pejzaże, zwłaszcza akwarelowe (Nad stawem, 1932), kompozycje rodzajowe (W stalowni, 1939) i religijne (Święty Sebastian, 1925); tworzył ilustracje książkowe, projektował witraże, ekslibrisy, kalendarze, pisał wiersze; w 1976 w jego mieszkaniu w Katowicach powstało Muzeum Pawła Stellera; w 1992 jego zbiory zostały przekazane do Muzeum Archidiecezjalnego w Katowicach. Artysta pozostawił po sobie ogromną spuściznę ponad 10 500 prac, w tym 243 drzeworyty, ponad 1000 akwarel, setki rysunków ołówkowych i piórkowych, projekty i ilustracje do książek, kalendarze, druki okolicznościowe.
Bibliografia
L. Szaraniec, „Paweł Steller”, Katowice 1980.
J. Golec, Stefania Bojda, Steller Paweł, w: "Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej", t. 2, Cieszyn 1995, s. 218-219.
Stefan Steller, Paweł Steller. Szkic do pamiętnika spisany przez Stefana Stellera, w: "Temat Śląski" Rok II, nr 7-8 (9-10)/1997.
Wystawy
Jego prace były prezentowane na prestiżowych wystawach m. in. w Paryżu, Padwie, Rzymie, Berlinie, Londynie, Atenach, Filadelfii, Nowym Jorku, Chicago, Ottawie oraz w Polsce.
Kolekcje
Muzeum Historii Katowic posiada w swoich zbiorach największą kolekcję prac Pawła Stellera (zobacz: Dział Grafiki im. Pawła Stellera). W 2000 roku została utworzona Pracownia Grafiki im. Pawła Stellera, która zajmuje się przede wszystkim gromadzeniem, opracowaniem zbiorów, przygotowywaniem ekspozycji oraz konserwacją spuścizny po Pawle Stellerze. Prace Stellera cieszą się roznącym zainteresowaniem kolekcjonerów prywatnych.