Malarz, grafik i rysownik, jeden z najwybitniejszych malarzy polskich, przedstawiciel realizmu, impresjonizmu i koloryzmu; studiował w Klasie Rysunkowej w Warszawie (m.in. u W. Gersona), w akademii monachijskiej i Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie (u J. Matejki); w l. 1881-83 mieszkał w Warszawie, w l. 1885-94 na Ukrainie, 1895-1911 w Krakowie (był wówczas profesorem w SSP, później ASP), od 1929 w Poznaniu, od 1934 w Warszawie (prowadził katedrę grafiki w SSP); odbył liczne podróże artystyczne do Paryża, Wiednia, Włoch, Hiszpanii, Holandii i Anglii; był współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” (1897); w 1916 służył w Legionach Polskich; w pierwszym okresie twórczości pozostawał pod wpływem realizmu, po pobycie w Paryżu inspiracje czerpał z impresjonizmu; po ok. 1883 wykształcił własny styl, m.in. ok. 1895 zwracając się na krótko w stronę symbolizmu; z powodu alergii na farby olejne stosował technikę pastelu i akwareli; realizował kompozycje figuralno-rodzajowe, często z rozbudowanym pejzażem (Bojkowie, 1879; Rybak z siecią, 1891; Rybacy brodzący, 1891; Orka na Ukrainie, 1892; Gra w krykieta, 1895; Chłopi, 1896; Kopanie buraków, 1911), figuralne (Ujrzałem raz…, 1884; Krucyfiks królowej Jadwigi, 1896; Stańczyk, 1898; Akt kobiecy, 1907), portrety i autoportrety (Portret Jana Kasprowicza, 1898; Autoportret, ok. 1900; Autoportret z K. Laszczką, ok. 1901; Portret Stefana Żeromskiego z synem, 1904; Portret Józefa Chełmońskiego, 1910; Portret Feliksa Jasieńskiego, 1911), pejzaże (Krajobraz z Jaremcza, 1910), także o tematyce góskiej i morskiej (Giewont, 1898; Mnich nad Morskim Okiem, 1904; U wrót Chałubińskiego, 1905; Czarny Staw, 1906; cykl widoków z Połągi, 1908), martwe natury (Martwa natura z wazą i chińskim parawanem, 1905; Martwa natura z pomarańczami, 1912), studia roślin (Kaczeńce, 1903; Cyprys na tle błękitnego nieba, 1905; Grenada, Fragment ogrodu, 1905; Chryzantemy w wazonie, 1908; Białe róże, 1909; Storczyki, 1910); pod wpływem swego przyjaciela, znanego kolekcjonera krakowskiego F. Jasieńskiego Mangghi, artysta zainteresował się technikami graficznymi; eksperymentował z wieloma z nich, ale najbardziej przypadła mu do gustu litografia (cykle: Tatry, 1900; Teka litewska, 1907; Gdańsk, 1909; Teka huculska, 1910; Kraków, 1915; Stara Warszawa, 1916; Teka jubileuszowa kościoła Panny Marii w Krakowie, 1926/1927, tu m.in. Kościół Mariacki od strony apsydy); w twórczości zwracał uwagę głównie na problem światła kształtującego formę kompozycji i delikatną grę świetlistych barw.